Voorbij de oren

Podcast. Een serie gesproken essays.

Voorbij de oren: omdat het geluid dat onze oren binnenkomt pas muziek is als wij die erin herkennen. Muziek doet een beroep op ons geheugen, emoties, verbeelding en taalvermogen.

Filosofie: omdat het gaat om verbanden tussen muziek en de andere aspecten van het leven, om opheldering en het verdrijven van rookgordijnen. Rookgordijnen die ook soms door filosofen zijn opgetrokken.

Veel van de thema’s van het blog op deze website zullen in deze podcast aan de orde komen, zoals muziek en taal, muziek en herinnering, en de grenzen van wat muziek is of kan zijn. 

Duur van de aflveringen: 20-25 minuten. Frequentie: in principe tweewekelijks, voorlopig. Looptijd: volgens planning twee jaar.

De serie is te beluisteren op deze website en op Springcast, Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts, Podimo, Deezer enz.

1. Hoe houdbaar is klassieke muziek?

Een voorwoord bij de serie. Gedachten over de teloorgang van klassieke muziek in de hedendaagse cultuur.

2. Darling, They’re Playing Our Tune (DTPOT)

Thema: herinnering. Muziek heeft een bijzonder vermogen herinneringen op te wekken. DTPOT, ‘ons deuntje’, is min of meer als grap geïntroduceerd in de muziekpsychologie, maar nu een technische term. Het is ook een onuitputtelijk dramaturgisch hulpmiddel in film, opera enz.

3. Webers wilde wals: Een hardnekkig deuntje

Thema: herinnering. De melodie die bekend staat als ‘Webers laatste muzikale gedachte’ is niet van Weber, maar wel een merkwaardig stukje cultuurgeschiedenis. Met uitstapjes naar Kierkegaard, E.A. Poe, Debussy, en een weergave van Erik Saties Avant-dernière pensée nr. 2.

4. Waarom muziek geen taal is… en waarom mensen zeggen van wel

Thema: muziek en taal. De leus ‘muziek is een taal’ is letterlijk genomen onzin, maar duidt op het feit dat muziek wel belangrijke overeenkomsten heeft met taal. Die analogie berust op de relatie tussen de spreekmelodie en de muziek, en op de functie van de harmonie als een muzikale syntaxis.

5. Muzikale aanhalingstekens 1: I’ll hum it for you

Thema’s: herinnering; muziek en taal; citaat. Citeren in muziek heeft veel gemeen met citeren in de taal. De analytische filosofie kan daarbij enig inzicht bieden. In Bachs Cantate BWV 158 vinden we een voorbeeld van ‘muzikale aanhalingstekens’.

Eerstvolgende afleveringen:

Muzikale aanhalingstekens 2: Nimm sie hin, denn
Thema’s: herinnering; muziek en taal; citaat. Kan het proces van herinneren in muziek worden uitgebeeld? Het geval van Schumanns Fantasie in C op. 17 en Beethovens An die ferne Geliebte.

Muziek plus/minus woorden. Thema: muziek en taal.

Bach op de piano: de Chromatische Fantasie en Fuga BWV 903.

Muziek van het spinnewiel. Thema: Muziek, beeld en beweging.

Europa, muziek bij de film van Stefan en Franciszka Themerson (1931). Thema: Muziek, beeld en beweging.

De schone kunst van het mickeymousen. Thema: muziek, beeld, beweging

Wordt vervolgd!

Deze podcast bied ik de luisteraars gratis aan. Het maken ervan vergt wat inspiratie, veel enthousiaste arbeid, een leven lang ervaring en een beetje geld. Als je enthousiast bent, kun je overwegen om een eenmalige of terugkerende donatie te doen. Het zal helpen om de podcast voort te zetten en betekent voor de auteur een grote stimulans.

Buymeacoffee (of liever een sandwich) werkt met Stripe.

Whydonate biedt iDEAL, Visa, Paypal enz.

Nieuwsbrief

Voor berichten over nieuwe afleveringen, aanvullend materiaal, en exclusieve muziekopnamen: abonneer je op de nieuwsbrief.

Please enable JavaScript in your browser to complete this form.

Leave a Reply

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments